İyi bir film izleyicisiyseniz sohbetlerde ilk soru “En sevdiğin film hangisi?” diye mutlaka sorulur. “Hımmm” dersin her seferinde, cevabı bir kere daha düşünürsün ve işin içinden çıkamazsın. Çok listeler yaptım bugüne kadar ancak hiç biri içime sinmedi. O yüzden benim birincim yok belki ilk 10’um olabilir. Esasında o ilk 10’a bir ilk 10 daha ekleyebilirimJ Ancak şu an karar verdim ve ters köşe yapma isteğim çok üstün geldi.

Kefernahum

Filmin Türü: Dram

Yönetmen: Nadine Labaki

Oyuncular: Zain Al Rafeea, Yordanos Shiferaw, Boluwatife Treasure Bankole, Alaa Chouchnieh, Nadine Labaki

Yıl: 2018

Imbd: 8,4

Bu kadar damardan girerek ilk film yazımda kendi ipimi mi çekiyorum bilinmez ama filmin cesareti bana da bulaştı diyebilirim.

Lübnan & Fransa ortak yapımı dram filmi Kefernahum 2018’de Cannes Film Festivali’nde dakikalarca alkışlanarak jüri ödülü aldı. Baş karakterlerimiz Lübnan’da mülteciler arasından seçilmiş; Zain 12 yaşında, Yonas ise 1 yaşında iki dünya sevimlisi çocuk. 1 çocuk, 1 bebek ve 1 film çekmeye çalışmak… Kesinlikle bu filmin kamera arkası görüntülerinde birçok komik sahne vardırJ

Filme adını veren ‘Capharnaüm’; kullanılmış, atılmış eşyaların yığıldığı çöplük anlamına geliyormuş. İkinci anlamına göre, İncil’de hastaların İsa’dan iyileşmek için mucize yaratmasını istediği kutsal şehrin adıymış.

Yer Lübnan, sorun yoksulluk, sonuç okuyamayan, kayıt dışı kalmış çocuk işçiler, çocuk gelinler, bebek ticaretinin kol gezdiği izbe pazarlar… Ama bizim Zain akıllı, cesur ve yetenekli bir problem çözücü. Ablası regl olduğunda ne yapacağını bilemez haldeyken tüm soğuk kanlılığı ile onun iç çamaşırını yıkar, bakkaldan kız kardeşi için hijyenik ped çalar ki ablası birkaç tavuk karşılığında satılmasın. Bu çabaları maalesef sonuç vermez. Ablası zorla evlendirilir ve hamileyken ölür.

Sakın anlattıklarımla ilgili gözünüz korkmasın filmde arabesk bir dram yok, o kadar natürel bir akışı var ki, o iki çocuğun oyunculuğu o kadar muhteşem ki kesinlikle seyredilmesi gereken bir başyapıt. Ayrıca Türkiye dahil bütün Orta Doğu’nun sorunu olan yoksulluk, savaş, mültecilik gibi özellikle en çok çocukları derinden etkileyen bu ızdırapları belki de sadece bakmak yerine görmek artık şart olmuştur.

Nerede kalmıştık? Evet Zain’in isyanı ablasının ölümü ile başlar ve ailesine dava açar. Dava konusu ise neden onu dünyaya getirdiklerini sorgulamaktır. Onları bir daha bakamayacakları çocuklara sahip olamamaları gerektiğini anlatmak ister. Çocuk sahibi olma hakkı mı? Çocuğun hayata düzgün bir başlangıç yapma hakkı mı? Sizce hangisi? Yorumlarınızı bekliyorum.

Ardından evi terk eder ve kendi ayakları üzerinde durmaya çalışır. Bir süre sonra yolu bebeğiyle birlikte bir kulübede yaşayan belgesiz Etiyopyalı bir göçmen anne ve bebeği Yonas ile kesişir.  Zain, anne çalışırken Yonas’a bakar. Bu küçük klübede sevgi ve yakınlık görür. Ailesi tarafından hep isyankarlıkla suçlanan Zain burada içindeki sonsuz sevgi ve özeni daha fazla dışarı yansıtır.

Filmi Lübnanlı yönetmen Nadine Labaki çekiyor, senaryosuna katkı sunuyor ve oynuyor. Bravo Nadine’e… Esasında 3 filmi var ama inanılmaz başarılı iş çıkartmış. Bence bunun 2 önemli nedeni var;  filmin çoğunun sokaklardan toplanan amatörlerden oluşması ve ikincisi ise  Nadine’in 3 yıl boyunca Lübnan’da kaçak göçmenlerin yaşadığı gecekondu semtlerinde, karakollarda, çocuk hapishanelerinde yaptığı araştırma ve yüzlerce röportajdan kaynaklanıyor. O yüzden bu kadar gerçek ve hikaye içinize işliyor.

Bu arada sevindirici bir sonuç 2018 yılında okuma yazma bile bilmeyen Zain kimlik kartına kavuşuyor ve Norveç’e yerleşiyor. Peki ötekiler?